Klasik Müzikle İlgili Yanlış Kanıları Yıkalım
Klasik Müzikle İlgili Yanlış
Kanıları Yıkalım
Merhaba müzikseverler!
Müzik doktorunuz olarak, sizlere klasik müzikle ilgili bazı gerçeklerden
bahsedeceğim. Dilerseniz, bu müzik
türüyle ilgili dilden dile dolaşan efsanelere bu kez farklı bir pencereden
bakalım. Sanırım “efsane” sözcüğü, yanlış oldu zira konu klasik müziğe
geldiğinde, daha çok, ‘yanlış anlaşılmalar’ gün yüzüne çıkıyor. Belki de klasik
müzik dünyasından bizler, daha fazla insana ulaşmak için yeteri kadar çaba
göstermiyoruzdur. Şunu unutmayın, yalnızca İKİ çeşit müzik vardır; iyi müzik ve
kötü müzik. Tabi, bu yargılar da insandan insana değişebilir. Şimdi
dilerseniz, pek de doğru anlaşılmayan bu müzik türüyle ilgili sıkça yapılan
varsayımlardan bahsedelim.
1. Klasik Müzik Hiç De Güncel Değil
Siz öyle düşünüyor
olabilirsiniz ama klasik müziğin günümüz dünyasında da güncelliğini koruduğunu
size kanıtlayabilirim. Bir şey, yüz yıl önce icat edildi diye günümüzde
geçerliliğini yitirir diye bir kaide yok. Size, korosu, orkestrası ve
sololarıyla mihenk taşı niteliğinde bir eser olan Carl Orff’un Carmina Burana’sını örnek vereyim.
1930lu yılların ortalarında bestelendi, hatta 11., 12. Ve 13. yüzyıllara kadar
uzanır bestenin bazı bölümleri. Ve siz bu besteyi biliyorsunuz! Spor
müsabakalarından reklam müziklerine, sayısız yerde kullanıldı. “Whims of
Fortune” için bestelenmiş müziğini bir dinleyin:
Kaçımız biliyoruz bu melodiyi? Kaçımız verdiği mesajla kendini
özdeşleştirebiliyor? Ah, işte müziğin gücü! Nasıl de içimize işliyor.
Hayatımızdaki en önemli anlarda klasik müziği kullanıyoruz. Örneğin
Felix Mendelssohn’a ait, Wedding March. Bu eser, 1842 yılında Shakespeare’in A
Midsummer Night’s Dream adlı oyununda kullanılmak üzere bestelendi. Yüzyıllar
önce yazılmış ve hâlâ dilimizde olan sayısız Noel şarkılarını da örnek
verebiliriz.
2. Klasik Müzik Hiç De Etkileyici Değil
Şimdi, burada önce bir
durup düşünelim. İster bir pop şarkısı, ister bir marş ya da futbol takımınızın
şarkısı olsun, müzik bizi etkiler ve harekete geçirir. Ancak şunun hakkında
biraz düşünmenizi istiyorum: Berlin Duvarı 1989 yılında yıkıldığında Avrupa, bu
olayı kutlamak için bir müzik arayışına girdiğinde rotasını Beethoven’a çevirdi.
ABDli maestro Leonard Bernstein, Beethoven’ın Dokuzuncu Senfoni’sine uluslararası bir orkestra ve koro ile
birlikte, hepimizin bildiği Ode to Joy
(Mutluluğa Övgü) finaliyle can verdi. Bu performansın üzerine Mutluluğa Övgü,
“Özgürlüğe” Övgü olarak evrildi. Bu konser yirmiyi aşkın ülkede yayınlandı.
(Konserin tamamına buradan ulaşabilirsiniz (link) . Kapanış bölümü dahi, bu
müzik türünün toplum ruhunu nasıl da alevlendirebileceğinin mükemmel bir kanıtı
niteliğindedir. Mutlaka dinleyin.
3. Klasik Müzik Eskidi Artık
İşte, klasik müzikle
ilgili yapılan en yanlış varsayımla karşı karşıyayız. Elbette ki bunun bir
sebebi de, bizim “klasik” sözcüğünü, “eski”nin daha kibar bir tabiri olarak
kullanıyor olmamız. “Klasik” sözcüğünün anlamı, büyük ya da küçük harfle
başlamasına göre değişiyor; “klasik”, orkestra, koro ya da opera sanatçıları
tarafından ortaya konan müzik anlamına gelirken “Klasik” müzik, spesifik bir
tarih aralığında (yaklaşık 1750 – 1820 arası) ortaya konan eserleri kapsar. Tabi ki Johann Sebastian Bach, 1750 yılında “Barok
müzik bitti! Artık Klasik müzik devri.” demedi, ya da Beethoven 1820 yılında
bir sabah “Klasik devrinden çok sıkıldım, hadi şimdi hepimiz Romantizm akımının
etkisinde eserler verelim!" Bunlar, müzikbilimci meslektaşlarım
tarafından, müzik tarihini düzenlemek için oluşturulan etiketlerdir. Ancak bu
müzikal dönemler, oldukça geçişli niteliktedir; yani her tarz gittikçe bir
sonrakine benzeyerek adım adım dönüşür. Bu nedenle “Sanat Müziği” terimi, daha
kullanışlı olabilir. Üstelik, sanat müziği, günümüzde de besteleniyor! Film
müziği bestecisi John Williams’ı çoğunuz biliyorsunuzdur, eserlerinde
çoğunlukla 1800lü yılların sonlarından Alman besteci Richard Wagner’dan
etkilenmiştir. Bir filmi müziksiz düşünebilir misiniz? Ne kadar da sıkıcı
olurdu.
Dinlemeniz için size iki
önerim var. Birincisi, 1851’de bestelenen Richard Wagner’e ait Ride of the Walkyries – savaşta kimin
ölüp kimin yaşayacağına karar veren Norveçli kadın kahramanların hikâyesi.
Peki, John Williams’ın
1977’de Star Wars için bestelediği efsanevi film müziğine ne dersiniz?
Başlangıcını biraz dinleyin. Bir öncekiyle bir benzerlik fark edebildiniz mi?
İnsanı yükselten, tam anlamıyla bir zafer müziği! Filmle o kadar özdeşleşmiş
ki, ikisini birbirinden ayıramazsınız. Ve, sürpriz! İlk önce Wagner, operada
can verdi bu melodiye.
4. Klasik
Müzik Çok Pahalı
Profesyonel bir senfoni orkestrası kurmak maliyetli bir iştir. Sanatçıların uzun bir eğitimden geçmesi ve tecrübeli olmaları gerekir. Ancak sponsorlar ve sanatsever zenginlerin bağışları sayesinde, bir senfoni orkestrasının konserine, bir sinema bileti fiyatına gidebilirsiniz. Üstelik canlı müzik dinlemiş olacaksınız! Stüdyoda oynanmış sesler yok, playback yok, her şey gerçek. Orkestradaki müzisyenler senelerini verdikleri müziklerini sahnede sıfır hata payıyla sergiliyor olacaklar. Siz de bir arama motoru yardımıyla size en yakın senfoni orkestrasının konserleri hakkında bilgi alabilirsiniz.
5. Klasik Müziği Büyükannem Dinler
İşte en sevdiğim cümle. Benim yetenekli eşim, bir ilkokulda
müzik öğretmeni. Öğrencilerine ilk defa klasik müzik dinlettiğinde her
seferinde bu cümleyle karşılaşıyor. Ancak çocuklar bu müziği bir süre dinleyip,
hakkında bir şeyler öğrenip üzerinde bir müzik anlayışı oluşturmaya başladıktan
sonra, bu sefer “Bu şarkıyı iPod’uma indirebilir miyim?” diye sormaya
başlıyorlar.
Peki işin püf noktası nedir? Eminim yanıtını siz de
biliyorsunuz. Sanat, şiir, dans, ya da müzik; çocuğunuzu bunlarla ne kadar
erken yaşta tanıştırırsanız, çocuğunuz tarafından o kadar özümsenmiş olur. Çocuğunuzun
ileride iyi bir klasik müzik kulağı olması için de, ona doğduğu andan itibaren
müzik dinletmelisiniz. Kindermusik işte tam da bunun için var! Hayat boyu
sürecek bir müzik zevkinin iyi temelleri olması gerekir. Gelin, bu temelleri
birlikte atalım. Daha önce de belirttiğim gibi, iki çeşit müzik vardır: iyi
müzik, kötü müzik; çocuğunuzun bu ayrımı yapabilmesi için ona yardımcı olun. Çocuklarınızla
birlikte size en yakın senfoni orkestrası konserlerine gidebilirsiniz.
Yavrunuzla bol bol şarkı söyleyin ve oyunlar oynayın! Kindermusik’le bu melodik
yolculuğa gelin, birlikte çıkalım!
(kaynak : kindermusik)
(kaynak : kindermusik)
Yorumlar
Yorum Gönder